Panuje powszechne mniemanie, że roślinom potrzebne jest podłoże i bez tego nie da się prowadzić efektywnej uprawy. Jedyny wyjątek czyni się dla „lucky bamboo”, który często zdobi mieszkania trzymany w wazonach z wodą. W rzeczywistości rośliny można uprawiać bezglebowo, z zastosowaniem metody hydroponicznej. Na czym to dokładnie polega?
Co to jest hydroponika? Czy znajduje zastosowanie w uprawie roślin pokojowych?
Hydroponika to inaczej uprawa roślin w wodzie. Odbywa się bez udziału gleby, z której rośliny w tradycyjnej uprawie pobierają składniki pokarmowe. Natomiast chętnie korzysta się z neutralnych chemicznie granulatów, które umieszczone w donicy ułatwiają roślinie budowę systemu korzeniowego. Używa się m.in. ceramicznego granulatu lub taniego, łatwo dostępnego keramzytu. Jak zacząć przygodę z hydroponiką?
- Kup doniczkę przystosowaną do hydroponiki. Powinna składać się z dwóch części: wkładu oraz osłonki nie przepuszczającej wody. W tym wypadku „zewnętrzna” donica nie posiada otworów w dnie.
- Posadź nową roślinę w wewnętrznej osłonce, najlepiej wysypanej granulatem. Starsze rośliny, które rosły do tej pory w podłożu powinno się ostrożnie oczyścić z ziemi przed sadzeniem. Można także kupić gotowy zestaw: roślina + donica hydroponiczna.
- Przestrzeń pomiędzy donicą zewnętrzną, a wewnętrzną zalej wodą (odpowiedniej jakości – patrz poniżej).
- Zaopatrz się w odpowiedni nawóz, np. do uprawy hydroponicznej. Przydatne są także mierniki pH lub paski pH do sprawdzania odczynu pożywki.
- Pamiętaj, że większość roślin doniczkowych można uprawiać metodą hydroponiczną.
Jakiej wody używać do hydroponiki?
Woda powinna być przefiltrowana (filtr odwróconej osmozy) lub przegotowana (mniej chloru, magnezu i innych składników, które mogą zaburzyć skład pożywki). Stały kontakt roślin z wodą bezpośrednio z kranu może być szkodliwy. Jednocześnie temperatura wody powinna wynosić przynajmniej 20ºC. Dlatego wodę przed użyciem trzeba odstawić – chociażby dla wyrównania temperatury z otoczeniem. Można korzystać również z wody demineralizowanej dostępnej w sklepach, ale to oczywiście wiąże się z wyższymi kosztami pielęgnacji roślin.
Pożywka w hydroponice
W uprawie hydroponicznej najlepiej korzystać ze specjalistycznych nawozów do uprawy hydroponicznej. Po praz pierwszy stosuje się je po około 3 tygodniach od umieszczenia roślin w pojemniku hydroponicznym. Dzięki temu nie zakłóca się aklimatyzacji, a roślina wytwarza nowe korzenie. Po tym czasie pożywkę można wlewać bezpośrednio do osłonki. Optymalne pH pożywki wynosi 5,6-6,5. Raz na kilka tygodni korzenie rośliny warto przepłukać wodą (także przegotowaną), aby pozbyć się nadmiaru soli, np. osadzających się na granulacie. Co 2 miesiące zaleca się wymienić pożywkę, tj. przepłukać pojemnik wewnętrzny, a jednocześnie oczyścić pojemnik zewnętrzny – osłonkę. Co pół roku osłonkę zaleca się wyparzyć dla dezynfekcji.
Zalety uprawy hydroponicznej
Uprawa hydroponiczna uchodzi za czystszą od typowej uprawy w glebie. Rzadziej pojawiają się patogeny czy pleśnie, które powodują zgnilizny korzeni, a przy tym wydzielanie brzydkiego zapachu. Faktycznie nie pojawiają się takie szkodniki jak skoczogonki i ziemiórki, gdyż nie mają przyjaznego środowiska do życia. Rzadziej występują problemy z niedostateczną wilgotnością powietrza (woda paruje tworząc korzystny mikroklimat). Jednocześnie jednak jest to propozycja dla osób, które lubią ciepło w mieszkaniu. Temperatura wody (a więc i powietrza w pomieszczeniu) nie powinna spadać poniżej 20ºC.